MA TÚY LÀ GÌ?

Căn cứ theo Điều 2 Luật Phòng, chống ma túy, một số định nghĩa được hiểu như sau:

1. Chất ma tuý là các chất gây nghiện, chất hướng thần được quy định trong các danh mục do Chính phủ ban hành.

2. Chất gây nghiện là chất kích thích hoặc ức chế thần kinh, dễ gây tình trạng nghiện đối với người sử dụng.

3. Chất hướng thần là chất kích thích, ức chế thần kinh hoặc gây ảo giác, nếu sử dụng nhiều lần có thể dẫn tới tình trạng nghiện đối với người sử dụng.

4. Tiền chất là các hoá chất không thể thiếu được trong quá trình điều chế, sản xuất chất ma tuý, được quy định trong danh mục do Chính phủ ban hành.

5. Thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần là các loại thuốc chữa bệnh được quy định trong các danh mục do Bộ Y tế ban hành, có chứa các chất quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này.

6. Cây có chứa chất ma tuý bao gồm cây thuốc phiện (cây anh túc), cây cô ca, cây cần sa hoặc cây khác có chứa chất ma tuý do Chính phủ quy định.

7. Phòng, chống ma tuý là phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh chống tệ nạn ma tuý và kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma tuý.

Một số chất ma túy phổ biến hiện nay gồm: heroin, ma túy đá, cần sa, thuốc lắc, lá khát, nấm ảo giác, tem giấy, ma túy tổng hợp, ketamine, cỏ mỹ, bóng cười.

MỘT SỐ TÁC HẠI CỦA MA TÚY ĐỐI VỚI SỨC KHỎE:

Đối với hệ hô hấp: Các chất ma túy kích thích hô hấp làm tăng tần số thở gây ức chế hô hấp, nhất là khi dùng quá liều. Nhiều trường hợp ngưng thở nếu không cấp cứu kịp thời sẽ dẫn đến tử vong, đôi khi ngưng thở rất đột ngột.

 Ngoài ra, sau khi dùng ma túy (nhất là cocaine) có thể gây phù phổi cấp, tràn khí màng phổi, tràn khí trung thất, xuất huyết phế nang, viêm tiểu phế quản tắc nghẽn, viêm phổi, lên cơn hen phế quản...

Đối với hệ tim mạch: Các chất ma túy gây nên tình trạng co mạch làm tăng huyết áp; kích thích làm tăng nhịp tim, gây co thắt mạch vành có thể tạo nên cơn đau thắt ngực, nặng hơn có thể gây nhồi máu cơ tim; các rối loạn nhịp đe dọa tính mạng người dùng ma túy.

Đối với hệ thần kinh: Ngoài tác dụng kích thích thần kinh giai đoạn đầu gây hưng phấn, sảng khoái, lệ thuộc thuốc… còn có thể gây các tai biến như: co giật, xuất huyết dưới nhện, đột quỵ...

Đối với hệ sinh dục: Ở người nghiện ma túy, khả năng tình dục bị suy giảm một cách rõ rệt, và hậu quả này vẫn tồn tại sau khi ngưng dùng thuốc một thời gian khá lâu. Ở những nam giới dùng ma túy trong thời gian dài sẽ bị chứng vú to (gynecomastia) và bất lực. Phụ nữ dùng ma túy sẽ bị rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, rong kinh, tăng tiết sữa bất thường và có thể vô sinh.

Ngoài ra, người dùng ma túy còn phải chịu những tác hại khác như: hoại tử tế bào gan, ảo thính, ảo thị... Sử dụng ma túy còn có khả năng nhiễm HIV/AIDS (bệnh cơ hội) và khả năng tử vong cao.

 Ma túy không chỉ làm ảnh hưởng đến sức khỏe và tương lai của bản thân mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến gia đình và xã hội. Nghiện ma túy làm tổn thương tình cảm, tiêu hao tiền của, tài sản, đồ đạc của gia đình vào việc mua ma tuý để thoả mãn cơn nghiện. Từ đó dẫn đến những tội phạm, tệ nạn xã hội như trộm cắp, mại dâm, hoặc thậm chí giết người, cướp của gây ra bởi người nghiện để có tiền mua ma túy. Nghiện ma túy gây ảnh hưởng xấu đến đạo đức, thuần phong mỹ tục lâu đời của dân tộc, làm giảm sút sức lao động sản xuất trong xã hội, tăng chi phí ngân sách xã hội cho các hoạt động ngăn ngừa, khắc phục, giải quyết các hậu quả do ma tuý đem lại. Ma tuý còn là nguồn gốc, là điều kiện nảy sinh, lan truyền đại dịch HIV/AIDS. Ma túy còn gây nguy hại đến giống nòi do các chất này ảnh hưởng đến hệ thống hormone sinh sản, làm giảm khả năng sinh hoạt tình dục, ảnh hưởng đến quá trình phân bào hình thành các giao tử, tạo cơ hội cho các gien độc có điều kiện hoạt hoá, dẫn tới suy yếu nòi giống.

        TRÁCH NHIỆM CỦA NHÂN VIÊN Y TẾ:

Tuyệt đối không sử dụng các chất ma túy dù chỉ một lần.

Cập nhật kiến thức về các chất ma túy và Luật Phòng, chống ma túy.

Thực hiện đúng quy trình chuyên môn kỹ thuật trong quá trình điều trị đối với người bệnh bị nghiện ma túy, nhiễm HIV/AIDS để phòng tránh phơi nhiễm.

Tuyên truyền, phố biến cho người bệnh, gia đình và bạn bè về ma túy, tác hại ma túy, cách phòng tránh phơi nhiễm.

Nguồn: Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM